Han Kiezebrink over het vangnet voor politiemensen
Wat als je als politiemedewerker bedreigd wordt, je auto wordt vernield of je moet verhuizen vanwege je werk, en niemand vergoedt de schade? Niet je verzekering, niet je werkgever, en ook geen andere regeling? Dan is er een plek waar je misschien nog terechtkunt: de Stichting Waarborgfonds Politie (SWP). Han Kiezebrink, oud-politiefunctionaris en voorzitter van het fonds, legt uit wat het Waarborgfonds doet, voor wie het is en waarom het soms het verschil maakt tussen wanhopig zijn en geholpen worden.
Een vangnet voor politiemensen in nood
Han werkte 46 jaar lang met hart en ziel bij de politie in veel verschillende functies, onder meer als Strategisch-adviseur arbeidszaken, specialist functiewaardering en lid van bezwaarcommissies. Na zijn pensioen blijft hij zich inzetten voor collega’s die in de knel zitten, nu als voorzitter van het Waarborgfonds. “Ik heb altijd oog gehad voor collega’s die privé geraakt worden door hun werk,” zegt Han. “Via het fonds kan ik helpen waar anderen vaak al zijn gestopt. Dat doe ik met een onafhankelijke blik, maar vooral met gezond verstand en begrip voor wat onze mensen meemaken.”
Het Waarborgfonds werd in 2010 opgericht als gezamenlijk initiatief van werkgever en politiebonden, vastgelegd in de cao 2005–2007. Twee bestuursleden worden voorgedragen door het ministerie van Justitie en Veiligheid en twee bestuursleden leden door de vakorganisaties. Het bestuur werkt vervolgens onafhankelijk. De financiering komt van het ministerie van Justitie en Veiligheid. Het fonds is bedoeld als laatste vangnet voor politiemensen die door hun werk schade lijden in hun privéleven en nergens anders terecht kunnen. “Heb je schade door je werk, maar vergoedt je verzekering of werkgever niets of maar een gedeelte? Dan kun je bij ons aankloppen. We beoordelen of het redelijk is om een (gedeeltelijke) vergoeding toe te kennen. Maar je moet wel eerst alle andere mogelijkheden hebben geprobeerd.”
Hoe het fonds werkt en wat het dekt
Het fonds ontstond na een schrijnende situatie. “Een collega werd op station Driebergen in de rug gestoken. Hij raakte zwaar invalide en moest zijn woning aanpassen of zelfs verhuizen. Zijn verzekering en werkgever vergoeden die kosten niet. Dat was de aanleiding voor de oprichting van het fonds.” Voordat het Waarborgfonds officieel bestond, kreeg deze collega al financiële steun. Vanaf 2010 werd het fonds formeel gefinancierd via een eenmalige storting door het Ministerie van Justitie en Veiligheid.
Een voorbeeld uit de praktijk: een collega parkeert na een late dienst zijn auto thuis. De volgende ochtend zit er een diepe kras over de hele zijkant. Geen getuigen, geen camerabeelden, maar wel vermoedens dat het te maken heeft met zijn werk. “Als die link aannemelijk is, en de schade wordt niet via de verzekering vergoed, dan kan het fonds helpen. Elk verzoek beoordelen we zorgvuldig, want het is altijd maatwerk.”
Soms zijn de situaties ernstiger, zoals bedreigingen, doxing of gedwongen verhuizing. “De verhuisregeling van de politie heeft grenzen. Soms vallen collega’s net buiten de criteria, maar zitten ze wel met hoge kosten en stress. Dan kunnen wij inspringen. Denk ook aan tijdelijke verblijfskosten of beveiligingsmaatregelen, als de situatie schrijnend is, kijken we wat mogelijk is.”
“Het gaat bij het fonds niet om hoe hoog het schadebedrag is,” benadrukt Han. “Een collega had een lek gestoken autoband. Reparatiekosten: 90 euro. Toch vergoeden we het.” Sommigen vinden zo’n bedrag klein genoeg om zelf te betalen, maar Han is duidelijk: “Het gaat om het principe. Als schade ontstaat door je werk, dan is het maatschappelijk onaanvaardbaar dat je die zelf moet dragen.”
Binnen de politie wordt vaak strikt gekeken naar regels en gelijkheid. “Als de één iets krijgt, moet de ander het ook. Logisch, maar het kan ook knellen. Bij het fonds kijken we naar de situatie. Dat geeft ruimte en rechtvaardigheid. En dat voelt goed.”
Wanneer kun jij een beroep doen op het fonds?
Het Waarborgfonds is een vangnet, geen eerste loket. Je komt alleen in aanmerking als:
- de schade verband houdt met je werk of een dienstongeval, maar het hoeft altijd niet tijdens de uitoefening van je werk te zijn ontstaan.
- het niet jouw eigen schuld is
- en het maatschappelijk onaanvaardbaar is dat je de schade zelf draagt
- er een factuur aanwezig is voor de gerepareerde schade
Eerst moet je aantonen dat je geen of gedeeltelijk een vergoeding krijgt via:
- je werkgever of rechtspositie
- je verzekering (zoals inboedel- of autoverzekering)
- andere wettelijke of civiele regelingen
Sommige schade valt buiten het fonds, zoals:
- misgelopen promoties of toeslagen
- inkomensverlies door verminderde inzetbaarheid
- schade door eigen onachtzaamheid
“Als iemand langdurig ziek wordt en daardoor geen nachtdiensten meer draait, dan is dat iets voor de werkgever. En schade door je auto open te laten staan, kunnen wij niet vergoeden. Ook vergoeden we geen schade aan een privé-telefoon als je ook een diensttelefoon hebt.”
Op het politie-intranet kun je via de zoekterm ‘Stichting Waarborgfonds’ of ‘SWP’ een aanvraagformulier vinden. Het bestuur, bestaande uit mensen met ervaring binnen de politie en de vakbonden, beoordeelt elke aanvraag zorgvuldig. “We stellen aanvullende vragen, vragen documenten op, en gaan soms in overleg. Soms vergoeden we alles, soms een deel, en soms wijzen we af. We leggen altijd uit waarom. Er is ook een bezwaarprocedure.” Soms is er geen vergoeding mogelijk, maar weet de stichting alsnog te helpen. “We kennen de organisatie en weten vaak hoe iemand via een andere regeling of contact alsnog geholpen kan worden. Soms is gehoord worden al een vorm van steun, alleen daarom is de stichting al van onschatbare waarde.”
Versterk je positie, word lid van de ACP
De ACP zet zich samen met andere politiebonden actief in voor het behoud van het Waarborgfonds. Als lid profiteer je van dit vangnet en van juridische bijstand, belangenbehartiging en steun wanneer je het het hardst nodig hebt.